Scholar Hub/Chủ đề/#vùng dân tộc thiểu số/
Vùng dân tộc thiểu số là một khu vực định cư tập trung của một dân tộc hay một nhóm dân tộc nào đó có số lượng ít hơn so với các nhóm dân tộc khác trong khu vực...
Vùng dân tộc thiểu số là một khu vực định cư tập trung của một dân tộc hay một nhóm dân tộc nào đó có số lượng ít hơn so với các nhóm dân tộc khác trong khu vực đó. Vùng dân tộc thiểu số có thể được định nghĩa dựa trên tiêu chí dân số, sự phân bố địa lý, ngôn ngữ, văn hóa, tập quán và các yếu tố khác. Vùng dân tộc thiểu số thường có đặc điểm đa dạng văn hóa, ngôn ngữ và gặp phải những thách thức trong việc bảo vệ quyền và lợi ích của cộng đồng dân tộc thiểu số.
Các vùng dân tộc thiểu số thường xuất hiện trong các quốc gia có đa dạng etnolinguistic, nghĩa là có nhiều dân tộc và ngôn ngữ khác nhau sống chung trong một khu vực. Những vùng này thường được đặc trưng bởi sự phân cực dân số, trong đó một hoặc vài dân tộc chiếm số đông, trong khi các dân tộc khác chỉ chiếm một tỷ lệ nhỏ.
Việc tổ chức và quản lý một vùng dân tộc thiểu số có thể gặp phải nhiều thách thức. Các vùng này thường phải đối mặt với nguy cơ mất khả năng tồn tại và giữ được bản sắc riêng của bản thân, vì có thể bị áp đặt sự ảnh hưởng của nhóm dân tộc số đông hoặc bị chiếm đoạt tài nguyên và quyền lợi của mình. Do đó, bảo vệ quyền và lợi ích của dân tộc thiểu số trong một vùng địa lý là rất quan trọng.
Nhiều quốc gia đã đưa ra các chính sách và biện pháp nhằm bảo vệ và thúc đẩy sự phát triển bền vững của dân tộc thiểu số. Các biện pháp này có thể bao gồm việc tạo ra các cơ chế chính trị, hành pháp, kinh tế và giáo dục để đảm bảo sự công bằng và đa dạng etnolinguistic. Ngoài ra, việc đồng thời bảo vệ môi trường sống và các di sản văn hóa cũng được coi là cần thiết để duy trì bản sắc và tồn tại của dân tộc thiểu số trong một vùng địa lý.
Vùng dân tộc thiểu số có thể được chia thành ba loại chính:
1. Vùng dân tộc thiểu số tiếp giáp biên giới: Đây là những khu vực nằm sát biên giới giữa các quốc gia, và dân tộc thiểu số sống ở đây có thể là người dân tộc gốc hoặc là người di dân từ quốc gia khác. Với vị trí gần biên giới, các vùng này thường gặp phải những thách thức về an ninh và quyền lợi của dân tộc thiểu số có thể bị chiếm đoạt.
2. Vùng dân tộc thiểu số khu vực dân cư tập trung: Đây là những khu vực trong một quốc gia nơi các dân tộc thiểu số sống tập trung nhiều hơn so với dân tộc số đông. Đặc điểm của những vùng này là sự tổ chức và phát triển của cộng đồng dân tộc thiểu số trong việc bảo vệ và duy trì các giá trị văn hóa, truyền thống và ngôn ngữ của mình.
3. Vùng dân tộc thiểu số từ chối tích hợp: Đây là những vùng có sự tách biệt rõ rệt giữa các dân tộc số đông và dân tộc thiểu số. Có những tình huống khi dân tộc thiểu số từ chối tích hợp hoặc không được coi là công dân với các quyền lợi đầy đủ trong xã hội. Điều này có thể gây ra sự chênh lệch và bất bình đẳng trong vấn đề phát triển kinh tế, giáo dục và chính trị.
Trong một số quốc gia, vùng dân tộc thiểu số được công nhận và được đảm bảo các quyền và lợi ích của mình thông qua các chính sách của chính phủ như việc cung cấp giáo dục bằng ngôn ngữ của dân tộc thiểu số, phát triển khu vực kinh tế để tạo việc làm cho công dân dân tộc thiểu số, và quyền tham gia vào quyết định chính sách.
Xây dựng kho ngữ vựng song ngữ Việt-Ê Đê dựa trên mô hình tương tác Việt-Ê ĐêChính sách song ngữ cho đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) là thật sự cần thiết, nhằm tạo điều kiện để người DTTS được học tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình; nhằm giữ gìn và phát huy bản sắc văn hoá dân tộc; giúp cho học sinh người DTTS dễ dàng tiếp thu kiến thức khi học tập trong nhà trường và cơ sở giáo dục khác. Từ nhu cầu về chính sách song ngữ cho đồng bào DTTS, bài báo đã đề xuất giải pháp xây dựng kho ngữ vựng (KNV) song ngữ Việt-Ê Đê dựa trên mô hình tương tác Việt-Ê Đê, nhằm góp phần khắc phục những mặt hạn chế của các KNV song ngữ Việt-Ê Đê hiện có và tạo môi trường tương tác giữa người dùng với KNV. Thông qua môi trường tương tác, triển khai ứng dụng tra cứu từ vựng Việt-Ê Đê, nhằm góp phần nâng cao chất lượng dạy và học tiếng Ê Đê.
#kho ngữ vựng song ngữ #dân tộc thiểu số #môi trường tương tác #Việt-Ê Đê #tiếng Ê Đê
TIẾP XÚC GIỮA CÁC NGÔN NGỮ TẠI VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY Bài viết trình bày một cách khái quát về trạng thái đa ngữ xã hội và tiếp xúc giữa các ngôn ngữ tại vùng dân tộc thiểu số ở Việt Nam hiện nay và hệ quả của sự tiếp xúc này. Trong đó, chú trọng tới tiếp xúc giữa ngôn ngữ dân tộc thiểu số với tiếng Việt và hệ quả của nó là sự xuất hiện các từ của tiếng Việt trong các ngôn ngữ dân tộc thiểu số. Vấn đề đặt ra là cách xử lí các từ Việt trong các ngôn ngữ này.
#ethnic minorities; language
Nhận diện một số giá trị văn hóa sinh thái của đồng bào các dân tộc thiểu số vùng Tây Nguyên theo hướng tiếp cận phát triển bền vững vùngThời gian gần đây, trong bức tranh nghiên cứu về Tây Nguyên, nhiều học giả đã đặt vấn đề văn hóa sinh thái Tây Nguyên như một nội dung quan trọng khi tiếp cận bàn về sự phát triển bền vững vùng. Trong lý luận của khoa học nhân học, chúng ta biết rằng đặc điểm văn hóa sinh thái luôn góp phần tạo nên bản sắc văn hóa của dân tộc, bởi lẽ quy luật sinh tồn cho thấy bất kỳ sinh vật nào muốn tồn tại cũng phải thể hiện bản năng thích nghi với môi trường tự nhiên; và con người cũng không thể thoát khỏi quy luật ấy. Bài viết này, trong giới hạn thuộc lĩnh vực văn hóa vật chất, dựa trên các phân tích về sự thích nghi của con người với môi trường tự nhiên vùng Tây Nguyên, sẽ chỉ ra các giá trị văn hóa sinh thái các tộc người thiểu số nơi đây nhằm nhấn mạnh hơn sự cần thiết trong việc chú trọng xây dựng mối quan hệ giữa con người và môi trường trong bối cảnh hướng đến một sự phát triển bền vững cho vùng.
#dân tộc thiểu số #văn hóa sinh thái #Tây Nguyên #phát triển bền vững #bản sắc
NGOẠI NGỮ Ở VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ VIỆT NAM: THÁI ĐỘ NGÔN NGỮ CỦA NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ ĐỐI VỚI NGOẠI NGỮNói đến ngôn ngữ ở vùng dân tộc thiểu số của Việt Nam, người ta thường nghĩ đến các ngôn ngữ dân tộc thiểu số và tiếng Việt. Theo đó, cho đến nay, ngôn ngữ học ở trong và ngoài nước chủ yếu hướng vào các ngôn ngữ này. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển của xã hội, các vùng DTTS ở Việt Nam đang có sự thay đổi đáng kể không chỉ trong đời sống vật chất, tinh thần mà trong cả nhận thức. Ở góc độ ngôn ngữ, một trong những sự thay đổi về nhận thức của người dân tộc thiểu số là cách nhìn nhận đối với ngoại ngữ (ngôn ngữ học xã hội gọi là “thái độ ngôn ngữ”).
Bài viết này là một nội dung khảo sát của chúng tôi “Về tình hình sử dụng ngôn ngữ ở vùng dân tộc thiểu số Việt Nam”. Bài viết thông qua khảo sát thực tế để phân tích, chỉ ra thái độ ngôn ngữ của người dân tộc thiểu số đối với ngoại ngữ, bao gồm: nhu cầu cần biết ngoại ngữ, những ngoại ngữ cần biết và lí do cần biết ngoại ngữ. Thông qua đó, bài viết mong muốn góp phần vào việc xây dựng cơ sở khoa học cho việc hoạch định chính sách về giáo dục ngoại ngữ ở Việt Nam nói chung, ở vùng dân tộc thiểu số nói riêng, trong tình hình mới.
#ethnic minority areas; ethnic minorities; ethnic minority languages; Vietnamese; foreign languages; language attitude; foreign language education
Phát triển xã hội bền vững vùng dân tộc thiểu số và miền núi ở Trung Bộ: Thách thức và chính sách Sử dụng phương pháp phân tích tài liệu và so sánh, bài viết đã tổng quan tình hình nghiên cứu về phát triển bền vững và phát triển xã hội bền vững. Khung phân tích cơ bản của bài viết dựa trên các khái niệm cơ bản về vùng, phát triển bền vững vùng, trắc lượng nội dung phát triển xã hội bền vững. Các rào cản cơ bản trong phát triển xã hội bền vững vùng dân tộc thiểu số và miền núi ở Trung Bộ đã được nhận diện bao gồm: nghèo đói, việc làm và sinh kế, an sinh xã hội, bảo tồn và phát triển văn hóa. Quan điểm cơ bản để xây dựng chính sách phát triển xã hội bền vững vùng dân tộc thiểu số và miền núi ở Trung Bộ là tôn trọng sự đa dạng, liên ngành và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Khung chính sách định hướng cho phát triển xã hội bền vững vùng dân tộc thiểu số và miền núi ở Trung Bộ là phát triển kinh tế và giảm nghèo, bảo đảm sự sẵn có và chất lượng của dịch vụ y tế, giáo dục, bảo tồn và phát triển văn hóa các dân tộc thiểu số. Ngày nhận 30/9/2020; ngày chỉnh sửa 15/10/2020; ngày chấp nhận đăng 01/12/2020
#phát triển xã hội bền vững #dân tộc thiểu số #Trung Bộ.
Đẩy mạnh công tác giảm nghèo bền vững vùng đồng bào dân tộc thiểu số khu vực Tây NguyênQuản lý nhà nước - Số 343 - Trang 108 - 112 - 2024
Mặc dù đạt được những thành tựu quan trọng trong công tác giảm nghèo, nhưng kết quả giảm nghèo vùng dân tộc thiểu số khu vực Tây Nguyên vẫn bộc lộ sự thiếu bền vững. Tỷ lệ hộ nghèo dân tộc thiểu số tại khu vực này lớn và đang có xu hướng gia tăng. Những hệ lụy từ đói nghèo vùng dân tộc thiểu số đã và đang tạo ra áp lực lớn đối với sự phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh trật tự, duy trì sự bình đẳng, tiến tới sự công bằng của toàn khu vực. Do đó, để nâng cao khả năng thoát nghèo bền vững cần tăng cường các yếu tố thúc đẩy việc thoát nghèo của người nghèo, hộ nghèo dân tộc thiểu số khu vực Tây Nguyên.
#Công tác giảm nghèo #giảm nghèo bền vững #dân tộc thiểu số #Tây Nguyên
TIẾP XÚC GIỮA CÁC NGÔN NGỮ TẠI VÙNG DÂN TỘC THIỂU SỐ Ở VIỆT NAM HIỆN NAY Bài viết trình bày một cách khái quát về trạng thái đa ngữ xã hội và tiếp xúc giữa các ngôn ngữ tại vùng dân tộc thiểu số ở Việt Nam hiện nay và hệ quả của sự tiếp xúc này. Trong đó, chú trọng tới tiếp xúc giữa ngôn ngữ dân tộc thiểu số với tiếng Việt và hệ quả của nó là sự xuất hiện các từ của tiếng Việt trong các ngôn ngữ dân tộc thiểu số. Vấn đề đặt ra là cách xử lí các từ Việt trong các ngôn ngữ này.
#ethnic minorities; language
NHU CẦU SỬ DỤNG DỊCH VỤ PHÁP LÝ CỦA ĐỒNG BÀO DÂN TỘC THIỂU SỐ VÙNG TÂY NGUYÊN HIỆN NAY Dịch vụ pháp lý là hoạt động cung cấp những dịch vụ pháp luật nhằm cung cấp các giải pháp để giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan và nảy sinh từ các hoạt động thực tiễn của mỗi cá nhân, cơ quan, doanh nghiệp. Bằng việc sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính, định lượng, bài viết phân tích nhu cầu sử dụng các dịch vụ pháp lý của đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn Tây Nguyên ở 3 khía cạnh: an sinh xã hội, đất đai và hôn nhân - gia đình,… trên cơ sở đó rút ra một số rào cản đối với nhu cầu tiếp cận và sử dụng dịch vụ của các dân tộc thiểu số trên địa bàn Tây Nguyên hiện nay.
#Dịch vụ pháp lý #Dân tộc thiểu số #Nhu cầu sử dụng dịch vụ pháp lý #Vùng Tây Nguyên
